We doen veel mooie dingen op onze scholen. Deze praktijkvoorbeelden laten dit zien.
Japanse studenten op bezoek
Leren doe je samen, ook over internationale grenzen heen. Dat bleek wel uit het bezoek dat een groep Japanse studenten van de Toyo University Keihoku, middle and high school uit Tokyo bracht aan het Coornhert Lyceum.
De groep studenten kwam op 30 september speciaal naar het Coornhert Lyceum om te ontdekken hoe het onderwijs in Nederland eraan toe gaat. Na een warm welkom, waarbij de Japanse gasten een prachtige traditionele dans uitvoerden, woonden zij verschillende lessen bij en keken ze vol interesse naar hoe wij in Nederland leren. Leerlingen uit 5 havo en 5/6 vwo speelden vervolgens samen met hen typisch Hollandse én Japanse bordspellen: een fantastische uitwisseling van culturen. Het was een geweldige dag voor de leerlingen van het Coornhert Lyceum, vol culturele nieuwsgierigheid en gezelligheid.
Lees dit interview met voorzitter Henk Post over het bezoek.
Omgaan met groepsdruk
Jongeren zijn gevoelig voor de druk van leeftijdsgenoten. Dat kan positief zijn, maar heeft vaak ook negatieve gevolgen. Op De Hartenlust geven ze voorlichting aan leerlingen over omgaan met groepsdruk.
In de puberteit zijn jongeren bezig met het ontwikkelen van een eigen identiteit. Daarvoor kijken ze naar leeftijdsgenoten en zoeken ze onder invloed van vrienden grenzen op. Ze hebben vaak geen idee wat de gevolgen van hun gedrag zijn voor zichzelf of voor anderen in hun omgeving. Bij jongeren die zich schuldig maken aan strafbare feiten, is er bijna altijd sprake van negatieve invloed van vrienden. Maar groepsdruk kan ook positief zijn: het kan ze soms juist helpen om iets te bereiken of iets goeds of belangrijks te doen wat ze spannend vinden.
Test en spiekboekje
Op De Hartenlust krijgen leerlingen in leerjaar 2 voorlichting over groepsdruk. Zo bespreken ze samen een praktijkvoorbeeld van een Halt-zaak waarin een jongere een strafbaar feit pleegde onder groepsdruk. Ze maken in de klas vervolgens een test waarmee ze ontdekken hoe groepsdruk werkt en hoe gevoelig zij er zelf voor zijn. Ze bedenken ook hoe zij er zelf mee kunnen omgaan. Aan het eind van de voorlichting krijgen de leerlingen een spiekboekje mee met tips om groepsdruk te weerstaan.
Fijn schoolklimaat dankzij SWPBS
Op het Haarlem College werken ze aan een prettig en positief schoolklimaat met de gedragsaanpak SWPBS: School Wide Positive Behavior Support.
SWPBS is een gedragsaanpak die al ruim 10 jaar wordt gebruikt op verschillende Nederlandse scholen om een positieve leeromgeving te creëren. Het doel is om gewenst gedrag van leerlingen te stimuleren en ongewenst gedrag te verminderen. De belangrijkste elementen van SWPBS zijn:
- Gezamenlijke waarden en gedragsverwachtingen die door het hele team worden uitgedragen.
- Positieve bekrachtiging – Docenten belonen leerlingen met complimenten of kleine beloningen wanneer zij zich aan de afspraken houden.
- Preventieve aanpak – Ongewenst gedrag effectief ombuigen, met concrete technieken.
- Datagebruik om gedragsvraagstukken snel in beeld te krijgen en gericht op te lossen.
- Structureel positief samenwerken met ouders en externe instanties zoals Jeugdzorg.
Eigen logo
Deze wetenschappelijk bewezen aanpak leidt tot een positief schoolklimaat, waar leerlingen zich veilig en gewaardeerd voelen en beter kunnen leren. Er is minder verstoring in de klas en betere samenwerking tussen docenten, leerlingen en ouders. Het Haarlem College heeft de ambitiegroep ‘positief schoolklimaat’ opgericht die werkt aan schoolbrede toepassing. Om SWPBS meer te laten leven op de school en de herkenbaarheid en zichtbaarheid te verhogen, heeft de groep een apart logo ontwikkeld:
Duurzaam denkende brugklassers
Hoe duurzaam ben je zelf? Over deze kernvraag dachten de brugklasleerlingen van het Haarlemmermeer Lyceum Tweetalig na in het project Circular World: Positive Threads.
In dit project draait het om de manier waarop mensen reageren op de signalen van klimaatverandering en hoe zij positieve verandering kunnen bewerkstelligen, onder andere door anders om te gaan met kleding en textiel. Dit sluit aan bij de bredere doelstelling van de school om leerlingen niet alleen kennis bij te brengen, maar hen ook te vormen tot bewuste en verantwoordelijke burgers.
Be smart, green, clean and social
Een week lang verdiepten de brugklasleerlingen zich in het thema duurzaamheid. Ze bezochten onder meer het textielsorteercentrum van Spaarne Werkt in Cruquius, waar ze leerden over het sorteren van kleding en het maken van een eigen pop-up store. Het belangrijkste doel was om erachter te komen wat een circulaire economie betekent, aan de hand van 4 pijlers: hergebruik van textiel (be smart), door duurzame energie (be green), zonder verspilling en vervuiling (be clean), waarbij je niet alleen goed bent voor de planeer, maar ook voor mensen (be social).
“Nederland moet in 2050 100% circulair zijn”, zegt Rieta Aliredjo van stichting Stars Are Circular, de organisatie achter de projectweek. “De leerlingen van nu moeten dat in 2050 doen. Als zij nu al leren om circulair te denken, nemen ze dat mee in hun toekomstige keuzes.”
Positieve impact op de wereld om je heen
Burgerschap is een belangrijk aspect van het onderwijs bij Haarlemmermeer Lyceum Dalton. De school wil leerlingen opleiden tot burgers die weten hoe zij actief deelnemen aan de samenleving en hieraan op een positieve manier bijdragen. Zo startte de school in april 2024 voor de 2de keer met het burgerschapsproject Dalton Doet Goed, waarbij de leerlingen uit 3 havo en 3 vwo in groepjes van 4 personen een vrijwilligersdag organiseren voor een door hen gekozen doelgroep.
De leerlingen zijn met verschillend ideeën voor vrijwilligerswerk aan de slag gegaan. Inspiratie voor hun ideeën kregen ze mede dankzij de vierdeklassers die als ervaringsdeskundigen langs de klassen gingen om hun ervaringen te delen en tips te geven. Enkele leerlingen hebben als Pieten meegeholpen bij de intocht op 5 december bij een basisschool in de buurt. Daarnaast is er voedsel ingezameld voor de Voedselbank, zijn er sportlessen voorbereid voor basisschoolleerlingen, en hebben een aantal leerlingen een dag meegeholpen in de keuken van een sociale onderneming in Haarlem.
Belangeloos inzetten
Maartje van der Knaap, coördinator burgerschap en docent geschiedenis en maatschappijleer, kijkt terug op een zeer geslaagd project: “Dalton Doet Goed is een prachtige gelegenheid voor onze leerlingen om een positieve impact te hebben op de wereld om hen heen. Als school vinden we het belangrijk dat zij zich met vrijwilligerswerk belangeloos inzetten voor anderen. De leerlingen waren zelf ook heel enthousiast.”
Cross-over feestje
Wat valt er te verwachten van cross-over lesobservaties tussen de vakken Frans en economie, vakken die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben? Docenten Max Hemprig (Frans) en Arjen van Veen (economie) van Het Schoter waren positief verrast dat er tussen hun lessen veel meer overeenkomsten dan verschillen zijn.
“Onze liefde voor de leerlingen komt bij ons allebei tot uiting in onze interactieve manier van lesgeven”, vertelt Arjen. “Samen leren en de onderlinge relatie met de leerlingen staan bij ons allebei centraal. Vraag-antwoordgesprekjes over de stof en ad-hocgesprekjes over uiteenlopende onderwerpen en gedachten van leerlingen houden hen betrokken bij de leerstof. We observeerden in beide lessen een positieve sfeer en leerklimaat; iedereen had echt oog voor elkaar. Voor een observator lijkt het waanzinnig veel energie te kosten om deze dynamiek vol te houden als docent. Toch zorgt de energie die terugkomt van leerlingen er juist voor dat het per saldo extra energie oplevert, meer voldoening van het werk en de gewenste resultaten.”
Beide docenten zien de cross-over lesobservatie als een waardevolle ervaring van reflectie en groei, zowel voor henzelf als voor de leerlingen. Arjen: “Door het delen van feedback en het ontvangen van constructieve suggesties kunnen we met onze lesmethoden experimenteren en deze zo mogelijk perfectioneren. Dus wij gaan zeker door met cross-over lesbezoeken!”
Zijn wie je bent op het Hoofdvaart College
Een TikTok-ster die de vooroordelen over autisme bespreekt, een ex-gedetineerde die vertelt hoe hij de wereld van drugs en criminaliteit in rolde, iemand die ervaringen deelt hoe het is om doof te zijn: tijdens de diversiteitsdagen op het Hoofdvaart College staat diversiteit in de breedste zin van het woord centraal.
Afgelopen jaar organiseerde het Hoofdvaart College alweer de 16de editie van haar Diversiteitsweek. Tijdens deze week komen leerlingen via interactieve lessen van gastdocenten, trainingen en voorstellingen in aanraking met uiteenlopende onderwerpen als seksuele en culturele diversiteit, leven met een beperking en vooroordelen. Zo was er de theatervoorstelling Like Me over sociale media, (cyber)pesten en groepsdruk. Na afloop gingen de jonge acteurs (18-24 jaar) in gesprek met de leerlingen. “Dat werkt altijd beter dan wanneer wij, veelal oudere docenten vertellen hoe het allemaal moet”, zegt docent Kunst en Cultuur Tessa Bohan. Zij is samen met collega Monique Held initiatiefnemer van de Diversiteitsweek. Indrukwekkend was ook het verhaal van oud-leerling Henry O’Tawiah, die na een moeilijke start in het leven zich wist te ontwikkelen tot een internationaal succesvolle danser.
In je kracht
De school kijkt terug op leuke, leerzame dagen die hebben bijgedragen aan respect voor elkaar. “Van onze gasten van diverse pluimage hoorden we niets dan goeds over onze school”, zegt Tessa. “Ook al kregen ze soms een pittige klas voor hun neus, was het soms lastig om onderwerpen te bespreken, uiteindelijk had iedereen er een goed gevoel bij. Ze werden dan ook van begin tot eind in de watten gelegd door ons team hulpleerlingen die voortdurend voor ze klaarstonden.” Monique vult aan: “We hopen leerlingen met dit jaarlijkse initiatief in hun kracht te zetten. Dat ze weten: ik mag zijn wie ik ben.”
Empathische en kritische burgers in de dop
Burgerschap is niet iets wat je uit boeken kan leren, maar wat je vooral moet ervaren in contact met anderen. Met dat uitgangspunt organiseert de sectie maatschappijleer van het Ichthus Lyceum 4 ‘burgerschapsdagen’ voor 4vwo: dagen waarop de leerlingen buiten de muren van het klaslokaal hun wereldbeeld verbreden en verdiepen. De sectie heeft deze ervaringsdoelen ontwikkeld zodat leerlingen kennis en inhoud van de democratische rechtsstaat ook echt koppelen aan de maatschappij.
De leerlingen van 4vwo namen op woensdag 25 september 2024 de trein naar Amsterdam voor hun burgerschapsdag. In de hoofdstad trokken ze naar 4 verschillende stadsdelen (Oost, West, Centrum en Bijlmer) om onderzoek te doen naar de veiligheidsbeleving van mensen. Naast observatie van de omgeving gingen de leerlingen in gesprek met buurtbewoners over hoe veilig zij hun buurt ervaren in vergelijking met objectieve veiligheidscijfers. Dat leverde mooie en open gesprekken op, waardoor de leerlingen groeiden in hun zelfvertrouwen, durf en creativiteit. Doel van deze gesprekken is ook om hun empathisch en kritisch vermogen verder te ontwikkelen, een doel dat zeker gehaald is op deze geslaagde burgerschapsdag.
De 'papa' van ISK Haarlemmermeer
Op de ISK Haarlemmermeer zijn de leerlingen, veelal vluchtelingenkinderen, de Nederlandse taal niet machtig. Omdat er bovendien vaak sprake is van trauma en cultuurverschillen een rol spelen, is een prettig schoolklimaat met sociale veiligheid best een opgave. Een belangrijke rol hierbij is weggelegd voor facilitair pedagogisch conciërge Pascal Markus.
Om een pedagogisch groepsklimaat te creëren waarin leerlingen zich veilig voelen, zichzelf kunnen zijn en goed kunnen leren, besteedt de ISK Haarlemmermeer veel aandacht aan de groepsdynamiek en aan individuele kinderen. Als een kind niet lekker in zijn vel zit en extra aandacht nodig heeft, speelt het team daar direct op in. Docenten geven bijvoorbeeld een seintje aan conciërge Pascal om even met een kind te praten, en vice versa.
Respect geven en krijgen
“Ik heb mijn ogen en oren altijd open, dat heb ik geleerd tijdens mijn vroegere portierswerk”, zegt Pascal. “Mijn ervaring is: geef je respect, dan krijg je respect. Ik heb de leerlingen uitgelegd dat de school mijn huis is en dat zij op visite zijn. Door de huisregels heel duidelijk uit te leggen – zo vaak als nodig – weten ze wat goed is en wat niet. Daarnaast ben ik de ‘papa’ van de school. Ik heb zelf ook kinderen, dus weet als geen ander dat ze gewoon gehoord willen worden. Dat betekent veel praten én luisteren. Als ze je eenmaal vertrouwen, vertellen ze alles en kun je ze goed aanspreken op hun gedrag.”
Beste conciërge
Pascal krijgt vanuit de school veel ondersteuning. “We hebben een heel fijn team en doen het echt samen. Daarnaast heb ik certificaten behaald voor pedagogisch conciërge, traumasensitief lesgeven en vertrouwenspersoon. Maar wat me het meest heeft geholpen, is mezelf blijven.” En dat werkt, blijkt ook uit Pascals verkiezing tot beste conciërge van de regio Haarlemmermeer. “Pascal is nooit bang om iets op te pakken en daarom kan iedereen op hem rekenen”, aldus zijn collega’s.
Democratie in de praktijk
Hoe werkt de Nederlandse democratie? Hoe komt een wet tot stand? Welke rol hebben de koning, de regering en het parlement precies? Antwoord op deze vragen kregen de leerlingen van ISK Haarlem tijdens hun bezoek in oktober aan voorlichtingscentrum ProDemos in Den Haag. Daarna volgde een wandeling door de hofstad, met als hoogtepunt een bezoek aan de Tweede Kamer.
Spekkoek voor laptops
De leerlingen van Montessori College Aerdenhout (MCA) hebben zich afgelopen jaar ingezet voor leeftijdsgenoten ver van hen vandaan: ze zamelden geld in voor laptops op meisjesschool St. Elizabeth Lureko Mumias in Kenia.
Melissa Trouerbach, docente Engels op het MCA, startte de actie met de verkoop van haar zelfgebakken suikervrije spekkoek. Daarnaast was er onder meer een spinningmarathon en een schaatsactie – Schaatsen voor Kenia – door leerjaar 1 en 2 om geld in te zamelen. Het doel was om € 2500 op te halen, maar uiteindelijk is er – mede dankzij de lekkere spekkoek – maar liefst € 6.400 ingezameld. Melissa is afgereisd naar Londen om de cheque voor de meisjesschool feestelijk te overhandigen aan Rotary Westminster West, een Engelse organisatie die nauw betrokken is bij de Keniaanse school.
Enthousiaste filmpjes
“Inmiddels is er een betere internetverbinding aangelegd en heeft de school de eerste 4 laptops aangeschaft”, zegt Melissa. “De school wordt vanaf de grond opgebouwd in een gebied waar haast niets is. Docenten gaven eerst digitaal les via hun eigen iPhone, zij hadden ook geen laptops. Er gaat dus een hoop veranderen voor de school.” Vanuit Kenia zijn al vele enthousiaste filmpjes gestuurd om iedereen te bedanken voor de hartverwarmende inzet. In het voorjaar van 2025 gaan de leerlingen van MCA contact hebben met de leerlingen van St. Elizabeth Lureko Mumias.
Superfitte leerlingen én docenten
Op Praktijkschool De Linie werken ze hard aan hun gezondheid: er wordt volop gesport – ook door docenten – en leerlingen krijgen les in gezond leven.
Toen gymdocent Jelmer Alberts 8 jaar geleden met een leerling bij de Intratuin was, was hij verbaasd hoeveel moeite het de leerling kostte om een kerstboom te sjouwen. “Na een paar stappen was die al buiten adem. Ik dacht: het kan toch niet zo zijn dat jonge leerlingen al zo snel moe zijn?” Sindsdien geven hij en zijn collega-gymdocenten een paar keer per week crossfit als onderdeel van de gymles.
Belangrijke vaardigheden
Crossfit is een combinatie van gewicht heffen, atletiek en turnen. Met een regelmatige crossfit-work-out creëer je volgens Jelmer een flinke dosis atletisch vermogen, conditie, coördinatie en rompstabiliteit. “Je wordt er superfit van. Bovendien doe je crossfit vaak met een buddy: je leert een plan op te bouwen, elkaar aan te moedigen en te stimuleren om door te gaan. Deze vaardigheden zijn ook belangrijk in de les en later in het werk.”
Ook docenten kunnen profiteren van de voordelen van crossfit: 4 keer per week is er een les speciaal voor hen. “Het is helemaal vrijwillig, maar veel collega’s sluiten aan. Dat is niet alleen goed voor hun gezondheid, maar ook ontzettend gezellig.”
Het hele plaatje
Een ander gezond initiatief op Praktijkschool De Linie is de Gezonde School: lessen in lifestyle waarbij het gaat over voeding, vrijetijdsbesteding en gezondheid. Jelmer: “Door het hele plaatje aan te pakken, leren leerlingen goed voor zichzelf te zorgen én elkaar.”
Samen voor de kinderen van Uithoorn
It takes a village to raise a child. In Uithoorn hebben ze dat goed begrepen. Praktijkschool Uithoorn (PSU) verwelkomde op 1 juli 2024 de burgemeester en wethouders, verschillende raads- en fractieleden én partners van onderwijs en opvang voor een werkbezoek.
Alle betrokken partijen willen graag een toekomst waarin ieder kind in Uithoorn zich optimaal kan ontwikkelen. Dus praatten ze tijdens het ‘Werkbezoek onderwijs en opvang in Uithoorn’ samen over onderwerpen als inclusie, huisvesting, ontwikkelvisie en de arbeidsmarkt. “Gesprekken over huisvesting kunnen leiden tot verbeterde schoolgebouwen en opvanglocaties, waar onze kinderen zich veilig en prettig voelen”, vertelt Marijke Wessels, teamleider PSU. “Door inclusie te bespreken, bekijken we hoe álle kinderen – ongeacht hun achtergrond of mogelijkheden – toegang kunnen krijgen tot goed onderwijs en passende opvang. Dit is in Uithoorn een grote uitdaging omdat we meer instroom verwachten in opvang en scholen, van kinderen van statushouders die nog gehuisvest moeten worden in de gemeente. De ontwikkelvisie van de gemeente Uithoorn helpt daarbij met plannen die aansluiten bij de behoeften van kinderen. En door aandacht te besteden aan de arbeidsmarkt kunnen we samen werken aan dé grote uitdaging in het onderwijs, het aantrekken en behouden van personeel. Daarbij is doelgroepenbeleid bij huisvesting belangrijk; voor veel startende medewerkers is het door de lange wachtlijsten voor sociale huurwoningen en de hoge woningprijzen nagenoeg onmogelijk om in aanmerking te komen voor een woning.”
Tot in de puntjes
De leerlingen van PSU hebben de volledige catering voor het werkbezoek op zich genomen onder leiding van de docenten. Voor zo’n 60 gasten zorgden ze dat alles tot in de puntjes geregeld was, van ontvangst en aankleding tot aan een smakelijke maaltijd. Marijke: “De leerlingen hebben echt iets bijzonders neergezet en laten zien wat leerlingen uit het praktijkonderwijs allemaal in hun mars hebben!”
Duurzame binnenvaart
Als een van de belangrijkste opleiders voor de binnenvaartsector streeft de Maritieme Academie Harlingen (MAH) ernaar om leerlingen niet alleen voor te bereiden op de huidige werkomgeving, maar ook op die van de toekomst. Daarom is de academie actief betrokken bij de actuele ontwikkelingen in de binnenvaart. Zo organiseerde de MAH, samen met de provincies Groningen en Friesland, op 21 november 2024 de Kennisdeeldag Duurzame Binnenvaart.
Logistieke experts, technologische innovators, beleidsmakers en andere geïnteresseerden kwamen op de Kennisdeeldag samen om de toekomst van duurzame logistiek te bespreken. Uiteraard waren ook leerlingen en medewerkers van de MAH betrokken bij deze dag. Er werd gesproken over belangrijke innovaties voor de toekomst van de sector, zoals scheepsdata voor autonoom varen, het doorrekenen van alternatieve brandstoffen en het vormen van ladingstroomcoalities. In interactieve workshops verkenden de deelnemers technologische kansen, emissievrije brandstoffen en duurzame logistieke ketens. En tijdens de netwerkborrel legden ze nieuwe contacten, waaruit hopelijk mooie vervolginitiatieven voortkomen.
Geavanceerde faciliteiten
“Als opleider kunnen we bijdragen aan een duurzame en sterke toekomst voor de sector en de arbeidsmarkt van onze leerlingen”, zegt Meeuwis van Wirdum van het Innovatie- en Simulatorcentrum van de MAH. “Deelnemers waren bijvoorbeeld zeer enthousiast over de rondleiding langs onze geavanceerde faciliteiten. Deze worden niet alleen gebruikt voor de opleiding van onze leerlingen, maar ook om innovaties te valideren en te versnellen. Zo realiseren we meerwaarde voor zowel de maatschappij als het bedrijfsleven, terwijl we tegelijkertijd actuele kennis opdoen die we kunnen inzetten in de opleiding van onze leerlingen.”
Jong en oud tekenen gezellig samen
Op Nationale Ouderendag – afgelopen jaar op 4 oktober – brachten leerlingen van het Wim Gertenbach College een bezoekje aan hun buren: verpleeghuis Huis in de Duinen. Onder leiding van hun tekendocent gingen de leerlingen samen met de bewoners van het verpleeghuis tekenen en schilderen, waarbij ze gezellig verhalen uitwisselden met elkaar. De ouderen vonden het een feest om samen met de kinderen te tekenen en te praten, en ook voor de leerlingen was het een heel bijzondere ervaring. “Dit project gaat dus zeker een vervolg krijgen”, aldus schooldirecteur Fred van Zanten.
Een leuke hobby op school
Om de talenten van leerlingen breed te ontwikkelen en ze een kans op een leuke hobby te bieden, is het Spaarne College gestart met Spaarne Clubs: hobbyclubs voor sportievelingen, spelletjesfanaten, kunstenaar, muzikanten, techneuten en acteurs in de dop.
In september 2024 zijn tijdens de ‘Spaarne Week’ de eerste 6 Clubs van start gegaan, iedere donderdag tijdens het 7de en 8ste uur, begeleid door docenten van het Spaarne College. De Clubs zijn gratis maar niet vrijblijvend. Wie zich aanmeldt, wordt geacht de hele periode van de Club (tot de volgende Spaarne Week) te blijven komen – er zijn 4 Spaarne Weken per jaar. Tijdens de eerste lichting Spaarne Clubs was er een ruime keus aan leuke activiteiten:
- Art Club, waarin creatieve leerlingen aan de slag gingen met verschillende technieken en hun eigen stijl en smaak leerden ontwikkelen.
- Dungeon & Dragons Club, waarin leerlingen samen met een spelleider het bordspel speelden. Ze ontdekten dat al hun acties effect kunnen hebben en dat samenwerking loont.
- Gitaar Club, waarin muzikale leerlingen de eerste beginselen van het gitaarspel leerden of zich verder ontwikkelden als gitarist.
- Sport Club met een breed aanbod aan verschillende sporten, inclusief toernooien, voor sportieve leerlingen.
- Tech Club, voor techneuten die hun eigen ideeën konden uitwerken met VR, drones, LEGO, Infento en Minecraft.
- Theater Club voor acteurs in spé die werkten aan nieuwe theaterspellen en eigen scènes.
Groot succes
Elke Club heeft een maximum van 8-20 leden, in de eerste periode zaten alle Clubs bomvol. De organisatoren zien dat de Clubs nu al hechte groepen vormen die elkaar ook in de pauzes en na school opzoeken. Ook docenten zien de meerwaarde terug in gesprekken met leerlingen. Bovendien worden er plannen gevormd voor nieuwe Clubs, zoals de Kook Club en de Dieren Club. Aan het einde van het schooljaar sluiten de Clubs af met een eindpresentatie onder de noemer CLUBFEST.
De jeugd van tegenwoordig verwent de ouderen
Een van de doelstellingen van het Tender College is om onderwijs te verzorgen in de context van de eigen omgeving. Dat weten de leerlingen van het Tender College heel goed in de praktijk te brengen. Afgelopen jaar hebben ze laten zien wat burgerschap voor hen betekent, met verschillende activiteiten voor ouderen in de buurt:
- Op Nationale Pannenkoekdag (10 maart) bakten leerlingen een grote stapel pannenkoeken voor 128 bewoners van woonzorgcentrum Breezicht in IJmuiden.
- 10 bewoners van woonzorgcentrum De Moerberg werden op 28 mei uitgenodigd bij het Tender College voor een zelfgemaakt 3 gangendiner.
- Een dag later haalden leerlingen een groep bewoners in rolstoel van De Moerberg op, om lekker buiten te gaan wandelen.
- Op 12 juni was het wederom feest voor de bewoners van De Moerberg: ze werden getrakteerd op heerlijke zelfgemaakte hapjes en bowl.
- Helemaal bijzonder was de ‘kerstgymles’ in december. Daarbij kwamen leden van ontmoetingscentrum Zeestroom (voor mensen met een haperend brein) op school om samen met de leerlingen oefeningen te doen als ‘kerstballen vangen’ en ‘kerstboom werpen’. Naast een sportieve uitdaging was het ook een kans om met elkaar te verbinden en gezellig samen kerst te vieren.
“Lekker hoor”, “Wat lief” en “Waar hebben dit aan verdiend”, waren veelgehoorde reacties van de ouderen. Voor de leerlingen was het ook heel fijn om wat aardigs voor hun medemensen te doen.
“Het is leuk om met verschillende generaties samen te sporten,” zei een van de leerlingen over de kerstgymles. “Het zorgt voor een andere dynamiek en we hebben veel gelachen.”
Verouderen in een handomdraai
Hoe voelt het om oud te zijn? Dat kunnen leerlingen op het Vellesan College ervaren dankzij een ouderdomssimulatiepak.
Het ouderdomssimulatiepak stelt leerlingen in staat om de fysieke beperkingen en uitdagingen van ouderdom te ervaren. Zo hebben ze in het pak een vernauwing van het gezichtsveld en vertroebeling van de ooglens, horen ze hoge tonen beperkt, merken ze wat het is om stijve gewrichten te hebben en is hun coördinerend vermogen veel minder. Celine Dol, vakgroepleider Zorg & Welzijn, benadrukt het belang van de aanschaf van het pak: "Bij het profielvak Mens en Zorg leren onze leerlingen zorg op maat te bieden. Het ouderdomssimulatiepak geeft hun een waardevolle kans om zich in te leven in de wereld van ouderen. Dat is een geweldige leerervaring, waarmee ze beter voorbereid zijn op werken in de zorg.”
Gouden wisselbeker voor rekentalenten
Leerlingen van Praktijkschool Oost ter Hout streden in maart 2024 om de gouden bokaal van Numolympics: een reken- en wiskundewedstrijd voor middelbare scholieren. Met succes, want de praktijkschool sleepte de eerste prijs in de wacht.
Online leermiddel NUMO had voor de wedstrijd in haar digitale omgeving taken klaargezet die tijdens de rekenlessen afgerond moesten worden. De 13 deelnemende leerlingen uit de 1ste, 2de en 3de klas van Praktijkschool Oost ter Hout hadden de meeste opdrachten goed én deze het snelst afgerond. Ook hun doorzettingsvermogen was opgevallen, want ze hadden gebruikgemaakt van de mogelijkheid om opdrachten te verbeteren. Docent Ferry van Zoeren is trots op de leerlingen: “De combinatie van inzicht, snelheid en doorzettingsvermogen leverden de eerste prijs op. Een fantastische prestatie!”
De leerlingen kregen een mooi certificaat voor in het portfolio, mogen een keer film kijken in de klas én ontvingen een gigantische gouden wisselbeker. Praktijkschool Oost ter Hout heeft de smaak te pakken en kijkt al uit naar de volgende editie. “We gaan onze titel dan uiteraard verdedigen!”
De work-out van de week
Collega’s van het Technisch College Velsen en het Maritiem College IJmuiden hebben een eigen sportruimte op school om te werken aan hun vitaliteit. Inspiratie daarvoor kregen ze afgelopen schooljaar via de vrolijke ‘work-out van de week’-video’s van docenten LO Demi Broekstra en Sara Doodeman.
“Veel collega’s willen wel sporten, maar weten niet zo goed wat ze moeten doen”, vertelt Demi. “Ze willen graag voorbeeldtrainingen hebben, bleek uit een enquête die ik rondstuurde. Daarom heb ik samen met een collega de ‘work-out van de week’ bedacht. In deze korte video’s van ongeveer 2-3 minuten vertelden wij wat de training van die week was en lieten we alle oefeningen even zien zodat de mensen wisten hoe de oefening uitgevoerd moest worden. We gaven er regelmatig een vrolijke draai aan door er een thema aan te hangen, bijvoorbeeld ‘Back to the 90’s’. Iedere week stuurden we via de nieuwsbrief een nieuwe video. Die zijn allemaal opgeslagen in SharePoint, zodat onze collega’s ze nog steeds kunnen gebruiken ter inspiratie in de sportzaal.”
"Help, ik word Agora-ouder!"
Agora-school Saga Driehuis organiseerde in oktober een ouderavond om ouders uit te leggen hoe ze een ‘Agora-ouder’ worden en hun kind goed kunnen begeleiden in het Agora-onderwijs.
Agora-onderwijs is compleet anders dan regulier onderwijs. Er zijn geen vaste klassen, roosters en curriculum, geen lessen met rijtjes stampen en geen huiswerk. Dat is wennen voor de leerlingen, voor docenten (die in het Agora-onderwijs een meer coachende rol hebben), maar ook voor de ouders. Agora is immers veel meer dan alleen het schoolgebouw. Kinderen krijgen de regie over hun eigen ontwikkeling, waarmee ook de ouderrol verandert.
Op de voorlichtingsavond voor ouders kwam Agora-ouder van het eerste uur Miriam Creusen vertellen over haar eigen reis naar Agora-ouderschap, welke ‘muurtjes’ ze tegenkwam en hoe ze haar kind kon ondersteunen volgens de bedoeling van Agora-onderwijs. Alle ouders kregen die avond bovendien een exemplaar van haar boek Help, ik word Agora-ouder!
De avond werd bezocht door een groep enthousiaste ouders die veel hadden aan de handvatten van Miriam.
Passend onderwijs op de eigen school
Passend onderwijs voor elke leerling is een belangrijk uitgangspunt, maar niet altijd even makkelijk. De laatste jaren stijgt het aantal leerlingen met internaliserende problematiek en dat vraagt soms om een andere aanpak van scholen in het reguliere onderwijs. Met het programma ‘VO-VSO’ streeft VSO Daaf Geluk ernaar om de kloof tussen regulier en speciaal onderwijs te verkleinen en ieder kind de kans te bieden om zich binnen de eigen school optimaal te ontplooien.
VSO Daaf Geluk krijgt regelmatig instroomverzoeken, maar het lukt niet altijd om leerlingen te plaatsen. Het aantal plekken in het voortgezet speciaal onderwijs is beperkt, bovendien heeft het de voorkeur om leerlingen zo lang mogelijk op de school van hun eerste keus te houden. Dat lukt vaak ook dankzij extra begeleiding via het programma VO-VSO, opgezet samen met Samenwerkingsverband VO Zuid-Kennemerland.
Extra handvatten
De ondersteuning die nodig is, verschilt per leerling. Soms is 5 minuten tot rust komen buiten het lokaal, een rondje door de school lopen of een paar minuten een computerspelletje spelen al genoeg om weer mee te kunnen doen met de les. Maar er zijn ook leerlingen die meer nodig hebben. Het is altijd maatwerk, want elk kind en elke situatie is uniek. Maar wat extra handvatten geven aan scholen kan voor leerlingen het verschil betekenen tussen speciaal of regulier onderwijs volgen.
Gehoord en begrepen
Verschillende Dunamare-scholen werken al met VSO Daaf Geluk samen in het VO-VSO-programma.
Zo is er een school waar een pedagogisch hulpverlener een leerling ondersteunt die moeite heeft met overprikkeling in de klas. Door korte rustmomenten en begeleiding in het plannen van schoolwerk, heeft deze leerling leren omgaan met zijn uitdagingen en kan hij blijven deelnemen aan het reguliere onderwijs. Door dit maatwerk voelt de leerling zich gehoord en begrepen. Zijn mentor zegt hierover: “Het VO-VSO-programma geeft ons de tools en ondersteuning om écht naar de behoeften van de leerling te kijken. Zonder deze samenwerking was het veel moeilijker geweest om deze leerling binnen onze school te houden. Het is fantastisch om te zien hoe hij zich nu ontwikkelt.”
Kaartje van de Week: persoonlijke blijk van waardering
Op de Prof. Dr. Gunningschool VSO geloven ze in het zien van de leerling, het vieren van successen en het geven van extra tijd en aandacht. Vanuit die visie ontvangt iedere twee weken een leerling – en soms meerdere leerlingen – het ‘Kaartje van de Week’.
Tijdens de ochtendbriefing wordt het team gevraagd welke leerlingen positief zijn opgevallen. Het kan gaan om een bijzondere prestatie, maar ook om een ogenschijnlijk kleine overwinning: een leerling die vriendelijk gedrag laat zien na een periode van onrustig of verbaal agressief gedrag, ofeen leerling die in zijn werkhouding initiatief toont na een periode van desinteresse. Uit de genoemde namen wordt minimaal één leerling gekozen.
Deze leerling ontvangt vervolgens thuis een handgeschreven kaart, ondertekend door de mentor en een lid van de directie. In het bericht staat waarom de leerling het kaartje krijgt en dat het schoolteam trots op hem/haar/hun is. Zo laat de school haar waardering blijken op een persoonlijke manier.